Economie en werkgelegenheid
Doelstelling
Wij willen dat Groningen een stad is:
- Waar bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden samen optrekken en belangrijke bijdragen leveren aan (nieuwe), duurzame en innovatieve werkgelegenheid;
- Met een levendige binnenstad en een grote aantrekkingskracht op ondernemers, bezoekers en toeristen;
- Waar ondernemers letterlijk en figuurlijk de ruimte krijgen en waar bedrijven zich graag vestigen.
Met bijna 132.000 werkende mensen is Groningen hét centrum van werkgelegenheid in de regio. Werkgelegenheid ontstaat vooral bij bedrijven. Onze taak is ondernemers te faciliteren, uit te nodigen en aan te moedigen. Dat doen we door onze positie als kennisstad te versterken. We werken samen aan een aantrekkelijke stad met een krachtig toeristisch profiel. Ook bieden we ondernemers letterlijk en figuurlijk ruimte. Langs al deze sporen kiezen we voor open samenwerking met ondernemers en andere partners, met veel ruimte voor hun ideeën en initiatieven.
We willen zo snel mogelijk weer naar 135.000 werkzame personen, het aantal van voor de crisis. Daarbovenop willen we dat eind 2019 137.500 mensen in onze gemeente werk hebben.
De totale lasten in het programma economie bedragen 28,5 miljoen euro (exclusief reservemutaties). Daarvan heeft 16 miljoen euro betrekking op grondexploitaties en grondbezit. Deze lasten zijn voor belangrijk deel financieel-technisch van aard en niet beïnvloedbaar. Zo is een bedrag van circa 9,5 miljoen euro opgenomen voor rente en afschrijving.
Van het resterende bedrag (12,5 miljoen euro) heeft 7,6 miljoen euro betrekking op overdrachten. Dit zijn onder andere de jaarlijkse vaste bijdragen aan de Regio Groningen Assen, het Fonds Ondernemend Groningen en Marketing Groningen. Ook de intensiveringsmiddelen G kwadraat maken hier onderdeel van uit. Tot slot zijn lasten opgenomen voor de warenmarkt, het havenwezen, personele inzet economie en overig (4,9 miljoen euro).
Ontwikkelingen
Economie trekt aan
Er is licht economisch herstel. Consumenten geven weer meer uit. De ontwikkeling van de noordelijke economie blijft in 2015 en 2016 nog wel achter bij de nationale groei. Dat geldt ook voor de arbeidsmarkt. Doordat de economie aantrok, daalde het aantal startende ondernemers en daarmee ook het aantal faillissementen. Na een goed jaar constateerde de Noordelijke OntwikkelingsMaatschappij (NOM) eind juni 2015 dat er weer dynamiek in de Noordelijke economie zit. Vastgoedmagazine PropertyNL nam Groningen in het voorjaar van 2015 op in een lijst van gunstigste vestigingsplaatsen. De redactie vindt het goed dat Groningen miljoenen investeert en roemt de samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en instellingen als de Rijksuniversiteit, UMCG, Hanzehogeschool, Energy Valley en Gasunie. We zien economisch herstel ook terug in een verminderde winkel- en kantorenleegstand. Ook merken we een groeiende interesse in het aankopen van nieuwe bedrijfskavels.
Aardbevingen
De beeldvorming van Groningen in de rest van het land is het afgelopen jaar sterk bepaald door de aardbevingen. Voor het vestigingsklimaat kan dat negatieve effecten hebben. Bewust aan gezamenlijke marketing en imago werken is daarom cruciaal. Tegelijkertijd zijn er kansen voor extra groei, vooral in de bouwsector en daarmee samenhangende activiteiten. Dit biedt potentieel grote kansen op de arbeidsmarkt. De positie van de Nationaal Coördinator Groningen moet zich daarbij in de komende periode verder ontwikkelen. Zie ook programma Veiligheid.
Innovatie
De start-up community oftewel gemeenschap van beginnende bedrijven in Groningen ontwikkelt zich sterk. Uit extern onderzoek blijkt dat Groningen een goed klimaat biedt voor startende jonge ondernemers. Ander onderzoek wijst uit dat de beginnende technologiebedrijven van de Rijksuniversiteit en het UMCG meer economische impact hebben en dubbel zoveel banen opleveren als die van de Amsterdamse kennisinstellingen. In augustus ging het nieuwe netwerkplatform voor startende ondernemers 'Founded in Groningen' van start.
Het innovatiepotentieel in het Noorden, vooral in de speerpuntsectoren, is sterk genoeg voor groei op lange termijn. De stad is daarbij een essentiële motor, vooral in de sectoren energie, ICT en healthy ageing. Maar ook in kennisontwikkeling voor de chemie en biobased economy. Focus en samenwerking moeten dan wel prioriteit krijgen.
Agenda Stad
‘Agenda Stad' van het ministerie van Binnenlandse Zaken moet de kracht van stedelijke regio’s beter benutten als motor van de economie. Naar aanleiding hiervan zijn we de agenda voor de stedelijke regio Noord-Nederland momenteel samen met het Rijk aan het invullen.
Bedrijfsleven op kop
Ondernemers en werkgevers zijn bepalend voor economische ontwikkeling en voor de werkgelegenheid. Het ligt dan ook voor de hand dat het bedrijfsleven steeds meer de koppositie pakt en dat de gemeente daarbij ruimte geeft, verbindingen legt en actief faciliteert. Al werkende weg geven we deze nieuwe rolverdeling gezamenlijk verder vorm en invulling. Om die reden is G-kwadraat geen dichtgetimmerd programma: er is volop ruimte voor initiatieven vanuit de markt. Met deze rolopvatting in het achterhoofd heeft ons college dit begrotingshoofdstuk opgesteld.