West

Stadsdeel West kent 9 woonbuurten en -wijken, namelijk het dorp Hoogkerk, de oudere stadswijk Tuinwijk, de drie naoorlogse uitbreidingswijken Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen en de vier VINEX-uitbreidingswijken Buitenhof, Gravenburg, de Held en Reitdiep aan de westrand van de stad.
De sociale infrastructuur van WIJ-Groningen is georganiseerd vanuit drie werkgebieden, gelijk vallend met de drie CBS-wijken waaruit het stadsdeel is opgebouwd; Hoogkerk e.o., Nieuw-West en Noordwest.

Stadsdeel West algemeen

Het stadsdeel telt ca. 47.000 inwoners. Een groot aantal daarvan is woonachtig in één van de drie naoorlogse uitbreidingswijken, welke ten aanzien van de woon- en leefbaarheid ervan de nodige extra aandacht hebben gekregen en nog steeds krijgen.

In de afgelopen jaren zijn er in Paddepoel en Vinkhuizen (als ook in Tuinwijk) stevige herstructureringsopgaven verricht  met daarbij gerichte aandacht voor de sociale weerbaarheid van de bewoners. In Selwerd heeft deze grootschalige (fysieke) wijkvernieuwing tot dusver niet plaatsgevonden. Op dit moment wordt daar een integraal wijkontwikkelingsprogramma uitgevoerd, waarbij met name aandacht is voor de sociale weerbaarheid en samenredzaamheid van bewoners uit de wijk.
In het gebied aan de westrand van het stadsdeel is in nauwe samenwerking met bewoners in 2013 een gebiedsvisie opgesteld.

De activiteiten binnen de gebiedsagenda richten zich voor een deel op het continueren van integrale aanpakken voor die buurten en wijken die nog extra aandacht behoeven en voor een deel op het faciliteren en stimuleren van initiatieven waar nodig die uit de gebieden zelf komen.

Analyse Hoe staan we ervoor?

Hoogkerk, Buitenhof, Gravenburg, De Held en Reitdiep
In het westelijke gebied van het stadsdeel (het dorp Hoogkerk en de VINEX-wijken Buitenhof, Gravenburg, De Held en Reitdiep) is in co-creatie gewerkt aan een visie voor het gebied, hetgeen in 2013 heeft geresulteerd in ‘Het Schetsboek voor West’. Hiermee is de basis gelegd voor een gezamenlijke agenda waarmee bewoners en andere partners in de wijk samen met de gemeente werken aan de ontwikkeling van het gebied. Opvallend voor deze wijken is de hoge mate van organisatie- en initiatiefkracht van bewoners, de bewoners stellen zelf hun prioriteiten.

Historisch bezien kent Hoogkerk een sterke sociale samenhang; ontstaan als dorp bij de stad met de suikerfabriek en oude strokartonfabriek als belangrijke dynamo’s. De relatief hoge zelfredzaamheid en organisatiegraad in Hoogkerk is ook mede te danken aan een goed georganiseerde wijkvereniging met een stevig netwerk. Deze kracht vormt het vertrekpunt voor een nieuwe samenwerkingsvorm in Hoogkerk rondom de sociale infrastructuur van WIJ-Groningen, waarbij belangrijke taken en verantwoordelijkheden door bewoners zelf worden opgepakt.

Vinkhuizen
De stevige investeringen omtrent met name de fysieke wijkvernieuwing van Vinkhuizen heeft duidelijke verbeteringen opgeleverd. Zo heeft het voorzieningsniveau een duidelijke impuls gekregen, is de kwaliteit van de openbare ruimte toegenomen en is de ervaren overlast beduidend afgenomen.
Echter moeten we ook constateren dat de wijk nog op een aantal terreinen zijn kwetsbaarheden kent en dat we er dus nog niet zijn. Met name op sociaaleconomisch vlak (o.a. armoede-, opvoeding- en gezondheidsproblematiek) en ten aanzien van veiligheid blijft in delen van de wijk de nodige problematiek zichtbaar.

Dit alles vraagt om blijvende extra aandacht - met de nadruk op de sociale programmering - om zo de wijk van terugglijden te behoeden en verdere ontwikkeling te stimuleren. Deze aandacht is ten dele belegd binnen de basis van de hiervoor aangemerkte stedelijke programma’s.
Tevens zien we in Vinkhuizen een relatief hoge mate van organisatie- en initiatiefkracht onder bewoners. Met deze actieve bewoners willen we verder invulling geven aan de wijkopgaven. Binnen de gebiedsagenda zetten we een extra plus door in te zetten op het mobiliseren en verder versterken van deze kracht.

Selwerd
In tegenstelling tot de omliggende en vergelijkbare naoorlogse uitbreidingswijken heeft er in Selwerd geen ingrijpende fysieke wijkvernieuwing plaatsgevonden. Op meerdere terreinen toont de wijk echter wel haar kwetsbaarheden. Door opwaardering elders is het woon- en leefkwaliteit van de wijk bovendien verder onder druk komen te staan. Medio 2013 is daarom voor Selwerd een ontwikkelingsplan vastgesteld. In lijn met het huidige handelingsperspectief voor het gebiedsgericht werken is gepionierd met een andere koers; gericht op een vorm van ontwikkeling, waarbij een prominente rol is toebedeeld aan bewoners en partners in de wijk zelf. Het wijkbedrijf Selwerd neemt hierbij een centrale positie in. Een ‘bedrijf’ voor én door bewoners, dat werkt aan een beter en mooier Selwerd en zich hierbij richt op het optimaal inzetten van bestaande geldstromen en (wijk)dienstverlening door bewoners zelf. Het Wijkbedrijf vervult daarmee een faciliterende en intermediaire rol voor bewoners en andere belanghebbenden.

De uitvoering van het ontwikkelingsprogramma waarmee we 2 jaar geleden in Selwerd zijn gestart begint voorzichtig zijn vruchten af te werpen, zo blijkt ook uit monitoring en de voortgangsrapportage.

Paddepoel
Paddepoel is een wijk met meerdere gezichten. In met name Paddepoel-Zuid is de afgelopen jaren stevig geïnvesteerd en zijn in het kader van het NLA talrijke initiatieven ontplooid, hetgeen heeft geresulteerd in een beter woon- en leefklimaat. Daartegenover staat dat bepaalde delen van de wijk nog steeds kwetsbaarheden vertonen en er hier soms sprake is van samengestelde problematiek. Met name omtrent sociaaleconomisch kwetsbare huishoudens en vormen van overlast en onveiligheid. Daarnaast vraagt een toename van studentenhuisvesting in de wijk om eigen aandacht.

Tuinwijk
Tuinwijk is een toonvoorbeeld van een succesvolle wijkvernieuwing, zowel op fysiek als sociaal terrein. Het woonklimaat en de kwaliteit van de woonomgeving zijn sterk verbeterd, daarbij zien we dat de integratie tussen oude en nieuwe bewoners goed verloopt. Een nieuw icoon in de wijk is het Bessemoerpark met het buurtcentrum Tuinpad, waar tal van activiteiten plaatsvinden. In de wijk wonen veel (startende) zzp’ers die zich actief inzetten voor de wijk.

Activiteiten

Hoogkerk, Buitenhof, Gravenburg, De Held en Reitdiep
Diverse bewonersinitiatieven ondersteunen
In Hoogkerk en de omliggende VINEX-wijken faciliteren we de bewonersinitiatieven die (zijn) ontstaan uit de nieuwe samenwerkingsvorm. Voorbeelden van ontwikkelingen zijn Ruskenveen, Speelwerd, de Theresiakapel en Levendig hart van de wijk (een plan ondernemers en bewoners om de winkelfunctie van de wijk te versterken).

Groot onderhoud Suikerbuurt
In 2016 wordt uitvoering gegeven aan een grootonderhoudsbeurt van zowel woningen als openbare ruimte in de Suikerbuurt. Samen met de betrokken corporatie en instellingen is een buurtteam gevormd die bewoners in dit traject gaat ondersteunen. Het doel is om de Suikerbuurt in 2016 - fysiek en sociaal - weer toekomstbestendig te maken.

Vinkhuizen
Het gebiedsteam West experimenteert met een nieuwe externe en interne werkwijze: het Right to Challenge.
Er is inmiddels een aantal initiatieven (Hoogkerk, Selwerd, Tuinwijk) waarbij bewoners taken van de overheid kunnen en willen overnemen. In dit experiment gaan we na wat hiervoor de (on)mogelijkheden zijn. Intern ontwikkelen we een werkwijze voor het multidisciplinair samengesteld gebiedsteam.

Vinkhuizen laat niet los
We willen samenwerking  tussen (actieve) bewoners, (wijk)accommodaties en vrijwilligers, en andere partners in de wijk verder verstevigen en de kracht uit de wijk beter benutten. Zo nemen bewoners het initiatief voor het zelfbeheer van de speelcontainer in Vinkhuizen-Zuid en beginnen we een pilot om de mantelzorg te ondersteunen voor dementerende bejaarden. Voorbeelden van groepen die op dit moment voor de wijk activiteiten ontplooien zijn het Wijk Overleg Vinkhuizen, Vinkhuizen Samen, De Roege Boys en de Buurtcoöperatie.

Selwerd
Wijkbedrijf Selwerd verder ontwikkelen
We continueren de uitvoering van activiteiten zoals voorgestaan in het wijkontwikkelingsplan, daarbij gaat speciale aandacht uit naar het door ontwikkelen van het Wijkbedrijf. Uiteraard gaan we daarbij uit van de wensen en behoeften van bewoners en stimuleren we hun om zelf een bijdrage te leveren aan het bewerkstelligen ervan.

Paddepoel
Co-creatie Paddepoel
In 2015 zijn bewoners in Paddepoel gestart met co-creatie. De wijk wil zelf meer aan het stuur en daarbij haar prioriteiten kunnen stellen aangaande de ontwikkeling van de wijk. Ook de uitvoering - en rol en verantwoordelijkheid van alle partners hierbij - maakt hier nadrukkelijk onderdeel van uit. We willen in 2016 beginnen met het uitvoeren van ons aandeel in de voorgestane maatregelen.

Tuinwijk
Tuinpad, bewonerszelfbeheer in Tuinwijk
Tuinwijk wil eigen verantwoordelijkheid over de wijkaccommodatie koppelen aan slim en professioneel beheer; dat wil zeggen de verantwoordelijkheid dichter bij de wijk neerleggen.  Eigenaarschap en directe betrokkenheid vanuit de wijk leidt tot slimmere bezetting en efficiëntere bedrijfsvoering. Bewoners van Tuinwijk zien dit als speerpunt van de wijkopgave en vragen de gemeente hen daarin te faciliteren.