Opbrengsten

In de begroting geven we jaarlijks een overzicht van de opbrengsten van de belastingen en de belangrijkste rechten en heffingen (leges). In onderstaande tabel wordt een samenvatting gegeven van de gerealiseerde opbrengsten in 2014 en de geraamde opbrengsten van 2015 en 2016. De tarieven voor iedere heffing worden in het najaar door middel van een apart raadsvoorstel vastgesteld.

Belastingen

Onroerende-zaakbelasting
De raming van de OZB opbrengst stijgt met 1,3 miljoen euro, als gevolg van de nominale tariefstijging van
1 miljoen euro en een volumeontwikkeling (nieuwbouw) van 300 duizend euro.

Hondenbelasting
De opbrengst hondenbelasting stijgt met 11 duizend euro, als gevolg van de nominale tariefstijging.

Precariobelasting
De precariobelasting is een belasting voor het gebruik van gemeentegrond en is een algemeen dekkingsmiddel. In Groningen hebben we echter een relatie gelegd tussen de opbrengst van de belasting en de kosten. Inzet is dat de kosten van handhaving in de openbare ruimte volledig gedekt worden uit de opbrengst precariobelasting. Op begrotingsbasis nemen de baten precariobelasting ten opzichte van 2015 toe met 78 duizend euro (totaal: 632 duizend euro). Dit kan worden verklaard door de indexering en volume effecten. De kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 94%. Het uitgangspunt bij de publiekrechtelijke tarieven is honderd procent kostendekking.

Parkeerbelasting en parkeergelden privaatrechtelijk
De parkeergelden bestaan uit een publiekrechtelijk en een privaatrechtelijk deel. Het publiekrechtelijk deel wordt ook wel parkeerbelasting genoemd en daaronder vallen de tarieven voor het parkeren bij parkeermeters en -automaten, de boetes voor het rood staan bij parkeermeters en -automaten en de tarieven voor parkeervergunningen. Onder het privaatrechtelijk deel vallen de tarieven voor parkeergarages en buurtstallingen. Het uitgangspunt is dat het parkeerbedrijf in totaal kostendekkend is. De parkeerbelasting is de belasting waarbij de doelstelling van regulering expliciet in de wet is vastgelegd. In de tariefstelling mag onderscheid gemaakt worden naar parkeerduur (kort/lang), het moment waarop wordt geparkeerd (dag/avond/weekend), het gebied waar wordt geparkeerd en het type vergunning. In Groningen maken we gebruik van de toegestane differentiatiemogelijkheden. We sturen zowel met tarieven, de duur van parkeren als met de beschikbaarheid van parkeerplaatsen.

De opbrengst van de parkeerbelasting stijgt met 498 duizend euro ten opzichte van 2015. Enerzijds wordt een verhoging van de tarieven voor parkeervergunningen en bezoekerspassen doorgevoerd. Anderzijds worden meer fiscale opbrengsten verwacht. De parkeerbelasting is het publiekrechtelijk deel van de parkeergelden. Het betreft de opbrengst van de parkeerkaartjes, de naheffingen en de parkeervergunningen. In het publiekrechtelijke deel zijn ook de kosten van het (gratis) fiets parkeren meegenomen. De kostendekkendheid van het publiekrechtelijk deel (de parkeerbelasting) bedraagt 143%.

De opbrengst van de parkeergelden privaatrechtelijk voor 2016 wordt geraamd op 7,688 miljoen euro. Ten opzichte van de begroting 2015 is dat een stijging van 340 duizend euro (ingroei parkeergarages). De kostendekkendheid van het privaatrechtelijk deel bedraagt in 2016, 89%.

Het parkeerbedrijf (publiek- en privaatrechtelijke heffingen) beoogt als geheel 100% kostendekkend te zijn.

Leges

Afvalstoffenheffing
De kostentoerekening voor 2016 leidt er bij de afvalstoffenheffing toe dat met een onttrekking van 791 duizend euro uit de voorziening de tarieven niet verhoogd hoeven te worden. Indexering van de tarieven is niet nodig omdat de loon- en prijsstijging gecompenseerd wordt door meevallers in de kapitaallasten, lagere overhead en de opbrengsten kunststof. Uitgaande van een totale woonlastenstijging ter grootte van de loon- en prijsstijging biedt een gelijkblijvende afvalstoffenheffing de ruimte om de rioolheffing wat extra te verhogen (zie rioolheffing). Onze inschatting is dat - afgezien van de jaarlijkse indexering - met een jaarlijkse onttrekking van circa  700 duizend euro uit de voorziening het tarief van de afvalstoffenheffing tot en met 2021 op ongeveer hetzelfde niveau kan worden gehouden. Per 2022 wordt de verwerking van het afval opnieuw aanbesteed en op basis van de huidige marktprijzen mag dan een daling van de kosten én het tarief worden verwacht. Die daling kan dan opnieuw het stijgende riooltarief compenseren.

De opbrengsten afvalstoffenheffing stijgen met 1,1 miljoen euro door een toename van het aantal aansluitingen en mutaties in de overige opbrengsten zoals de scheiding van kunststoffen. De tarieven worden bepaald door de verwachte kosten voor de afvalinzameling per aansluiting te berekenen. De kosten voor de afvalinzameling  dalen ten opzichte van 2015 Door een lagere onttrekking aan de voorziening afvalstoffenheffing in combinatie met een toename van het aantal aansluitingen blijven de tarieven in 2016 op hetzelfde niveau als in 2015.

Tarieven 2016 :
1 persoonshuishouden € 238,32
2 persoonshuishouden € 278,64
3-7 persoonshuishouden € 336,00
8 en meer persoonshuishouden € 446,28

Reinigingsrechten
De reinigingsrechten zijn ingaande 2015 vervallen. De bedrijven die in 2014 een aanslag voor reinigingsrecht kregen, moeten een commercieel contract voor de inzameling van bedrijfsafval afsluiten.

Marktgelden
De opbrengsten marktgelden zijn in 2016 begroot op 741 duizend euro (inclusief indexering). De kosten zijn geraamd op 741 duizend euro. Het tarief is daarmee kostendekkend (100%). Ten opzichte van de begroting 2015 stijgen de baten met 29 duizend euro. Naast de indexering stijgen de opbrengsten door een herberekening van het aantal vierkante meters van de marktkramen op de warenmarkt. De maatregelen die bijdragen aan het vergroten van deze kostendekkendheid zijn: het verhogen van het aantal marktmeters dat wij verhuren, gebiedsactualisatie en verhoging van de tarieven voor standplaatsen en opschonen van de administratie standplaatshouders.

Rioolheffing
De rioolheffing moet in beginsel meer stijgen dan de loon- en prijsindex vanwege de noodzakelijke vervangingsinvesteringen die uw raad heeft vastgesteld in het GWRP (Gemeentelijk Water en Rioleringsplan). Als gevolg van het lage rentepercentage van dit moment kan de stijging van het riooltarief in 2016 echter beperkt blijven tot de loon- en prijscompensatie. Naast de ruimte voor toenemende kapitaallasten van nieuwe vervangingsinvesteringen, ontstaat dan zelfs ruimte (300 duizend euro) om te doteren aan een spaarvoorziening voor toekomstige vervangingen. Een gelijkblijvende afvalstoffenheffing biedt  uitgaande van een totale woonlastenstijging ter grootte van de loon- en prijsstijging - de ruimte om de rioolheffing iets extra te verhogen. Deze extra verhoging van de rioolheffing kan dan worden gebruikt om de spaarvoorziening extra te voeden waardoor de tariefstijging als gevolg van de vervangingsinvesteringen in het rioolstelsel op langere termijn nog meer kan worden getemperd. Als deze ruimte benut wordt, is het mogelijk een extra dotatie van ongeveer 400 duizend euro aan de spaarvoorziening te doen. Wij stellen u voor de lijn te volgen zoals die hiervoor uiteengezet is. Dit impliceert een verhoging van de rioolheffing van € 138,85 naar € 145,34. Hiermee kunnen de vervangingsinvesteringen voor 2016 opgevangen worden en kan in totaal circa 700 duizend euro aan de spaarvoorziening riolering gedoteerd worden. Voor de jaren na 2016 is het niet waarschijnlijk dat er opnieuw dergelijke meevallers zullen zijn en houden we er rekening mee dat de verhoging als gevolg van vervangingsinvesteringen zal leiden tot een verhoging van de rioolheffing boven de loon- en prijsindex. Ruimte om dan te sparen voor toekomstige investering zal dan niet of minder aanwezig zijn.

De gevolgen van de kosten verdeel systematiek zijn meegenomen in de herberekening van het tarief. De inkomsten  stijgen ten opzichte van gemeentebegroting 2015 met 633 duizend euro naar in totaal 15.426 duizend euro. De toename wordt veroorzaakt door de stijging van het tarief van € 138,85 naar € 145,34 en een stijging van het aantal aansluitingen van 104.072 naar 104.445. Hiermee ontstaat er een 100% kostendekkende exploitatie.  

Begrafenisrechten
De kostendekkendheid van de begrafenisrechten is 97%. Wij hebben bij de begrafenisrechten de nominale compensatie toegepast. Het uitgangspunt bij de publiekrechtelijke tarieven is honderd procent kostendekking.
Om tot 100% kostendekking te komen moeten de tarieven met 2,85% worden verhoogd.

Leges Burgerzaken
Voor de leges Burgerzaken waarvoor de gemeente zelf de tarieven kan bepalen, geldt als uitgangspunt dat deze in totaal kostendekkend moet zijn. Dat zijn de tarieven voor inlichtingen/ afschriften GBA en huwelijken. De tarieven van huwelijken zijn kostendekkend. De leges rijbewijzen zijn vanaf 1 januari 2014 gemaximeerd. Voor andere producten geldt dat het vaststellen van de tarieven ontleend wordt aan rijksregelgeving. De kostentoerekening naar de onderliggende producten is gebaseerd op de verwachte hoeveelheid aangevraagde en afgegeven producten. De totale kostendekkendheid van de producten Burgerzaken komt uit op 75 % (2015: 79%). De daling van 4% wordt verklaard doordat er in 2016, 264 duizend euro meer kosten aan de leges Burgerzaken toegerekend wordt dan in 2015.

Leges Bouwactiviteiten
Bouwleges worden geheven om de kosten van het proces van bouwvergunningverlening te dekken. In de begroting is rekening gehouden met de grote bouwprojecten op basis van kengetallen (5-jaarsgemiddelde) voor de leges tot 200 duizend euro en de legesopbrengsten boven de 200 duizend euro. De werkelijke opbrengsten kunnen met een optimale prognosemethode altijd nog afwijken. Er kunnen mutaties in onderhavige projecten plaatsvinden en vertragingen optreden. Ook marktontwikkelingen kunnen het beeld sterk beïnvloeden. Om risico’s van tegenvallende inkomsten zoveel mogelijk uit te sluiten, besloot uw raad in 2001 een bestemmingsreserve in te stellen. Deze reserve is niet meer toereikend. Voor 2016 zijn de inkomsten bouwleges ten opzichte van de begroting 2015 nagenoeg gelijk gebleven. De begrote leges bouwactiviteiten 2016 komen in totaal uit op 6,22 miljoen euro. De kostendekkendheid komt uit op 100%. In 2015 was in totaal 6,183  miljoen euro begroot.

Leges Huisvestingswet
Het gaat hier om leges voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verkrijgen van een vergunning conform de Huisvestingswet. Concreet gaat het om:

  • Gehele of gedeeltelijke onttrekking van woonruimte aan de bestemming tot woonruimte;
  • Samenvoeging van woonruimte met andere woonruimte;
  • Omzetting van zelfstandige woonruimte in onzelfstandige woonruimte.

De opbrengsten zijn voor 2016 begroot op 74 duizend euro, inclusief de indexering. Ten opzichte van de begroting 2015 is dit een afname van 64 duizend euro. Dit kan worden verklaard door volume effecten. De lasten zijn begroot op 98 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 76%. De leges huisvestingswet vallen onder hoofdstuk 6 van titel 3 dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn. Op grond van de Europese Dienstenrichtlijn geldt voor titel 3 dat slechts kruissubsidiëring binnen elk hoofdstuk mogelijk is.

Leges Instemmingsbesluit Telecommunicatieverordening en Graafverordening
De opbrengsten instemmingsbesluiten stijgen met 9 duizend euro. De toename wordt veroorzaakt door de stijging van het tarief van € 431,50 naar € 438,90. Daarnaast is het variabele tarief per strekkende meter sleuf verhoogd van € 2,10 naar € 2,15. In de tarievennota kostendekkendheid ‘Publiekrechtelijke Tarieven’ is vastgesteld dat het legestarief voor instemmingsbesluiten 100% kostendekkend moet zijn. De tariefstijging leidt tot een 100% kostendekkende exploitatie. De toename van de opbrengst wordt daarnaast veroorzaakt door de toename van het aantal verwachte aanvragen instemmingsbesluiten van 284 naar 293. Het aantal strekkende meter bedraagt 27.000.

Leges Drank, Horeca en Prostitutie
Ten opzichte van 2015 zijn de begrote inkomsten leges drank, horeca en prostitutie per saldo met 18 duizend euro afgenomen. Dit betreft een lichte stijging van de leges drank, horeca van 2 duizend euro en een afname leges prostitutie van 20 duizend euro. Deze afname is het gevolg van het aflopen van de raamprostitutievergunningen in het Akwartier per 31 december 2015. Er worden geen nieuwe vergunningen meer verleend. De kosten zijn ten opzichte van de begroting 2015 met 3 duizend euro gestegen: een stijging van de kosten leges drank, horeca (4 duizend euro) en een lichte daling van de kosten leges prostitutie van 1 duizend euro. Voor het aantal verleende vergunningen is uitgegaan van een gemiddelde. In werkelijkheid fluctueert het aantal vergunningen. Zo wordt een prostitutievergunning verleend voor een periode van 3 jaar.

Havengelden
De begrote opbrengsten havengelden komen uit op 146 duizend euro (inclusief indexering). De begrote opbrengsten zijn ten opzichte van 2015, 22 duizend euro hoger. De begrote kosten zijn eveneens 146 duizend euro. De kostendekkendheid bedraagt derhalve 100%.

Leegstandswet
Het gaat om leges voor vergunningen tijdelijk verhuur woningen op grond van de Leegstandswet. In de begroting 2016 zijn de inkomsten leges ten opzichte van de begroting 2015 nagenoeg gelijk gebleven. De inkomsten uit leges van de leegstandswet na indexering bedragen 13 duizend euro. Door wet- en regelgeving en nieuwe termijnen in relatie tot het proces van vergunningverlening, die regelmatig moeten worden bevestigd is meer ureninzet nodig. Mede hierdoor zijn deze leges niet kostendekkend. De lasten zijn begroot op 15 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 87%.

Makelaarstaxaties (faxen)
Door uw raad is in 2014 besloten om leges te heffen voor het opvragen van gegevens door makelaars voor het opstellen van taxatierapporten in verband met bijvoorbeeld de aan- en verkoop van woningen, echtscheidingen en successieaangifte. De inkomsten uit leges makelaarstaxaties begroting 2016 na indexering bedragen 20 duizend euro. Ten opzichte van 2015 zijn de inkomsten met 30 duizend euro afgenomen. Dit kan worden verklaard door volume effecten. Makelaars vragen gegevens steeds vaker zelf op via internet. De lasten zijn begroot op 29 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 69%.

Vellen van houtopstand
Door uw raad is besloten om met ingang van 1 maart 2014 leges te gaan heffen voor aanvragen omgevingsvergunningen voor het vellen van een houtopstand. In de begroting 2016 zijn de inkomsten uit leges voor het vellen van de houtopstand na indexering 92 duizend euro. De lasten zijn begroot op 87 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 106%. Bij het vaststellen van het legestarief is uitgegaan van
100% kostendekkendheid. De leges vellen van de houtopstand vallen onder titel 2 dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving / omgevingsvergunning. Binnen titel 2 is kruissubsidiëring mogelijk tussen verschillende onderdelen. De wetgever gaat er van uit dat alleen binnen de omgevingsvergunning kruissubsidiëring kan worden toegepast en niet met dienstverlening daarbuiten. Maar kruissubsidiëring tussen titel 1 (Algemene dienstverlening) en titel 2 is niet verboden.

Leges Kansspelen
Het gaat om leges voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verkrijgen van een aanwezigheidsvergunning voor speelautomaten in gevolge van de Wet op de Kansspelen. Ten opzichte van de primitieve begroting 2015 zijn de begrote legesopbrengsten met 1 duizend euro toegenomen. De kosten zijn ten opzichte van de begroting 2015 met 3 duizend euro gestegen. Gezien de relatief geringe omvang van de opbrengsten en kosten leiden deze kleine aanpassingen tot een relatief grote daling van de kostendekkendheid.

Leges APV Verkeer
In het kader van de beëindiging mandaatconstructie gemeente Groningen – Regiopolitie is in 2001 naast de handhavingstaken tevens genoemde vergunningverlening naar de Gemeente Groningen overgegaan. De inkomsten uit leges APV verkeer ontheffingen na indexering bedragen 46 duizend euro. De lasten zijn begroot op 44 duizend euro en de kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 105%. In tegenstelling tot 2015 worden werkzaamheden voor evenementen en festiviteiten niet meer toegerekend aan de leges APV verkeer.

Leges Gehandicapten parkeerkaart
De opbrengsten zijn begroot op 94 duizend euro. De lasten zijn begroot op 218 duizend euro en de kostendekkendheid bedraagt 43% (2015: 42%). De leges zijn  niet kostendekkend voor alle kosten die de Gemeente Groningen maakt, maar zijn een tegemoetkoming in die kosten. Zo heeft uw raad destijds besloten.

Leges ligplaatsvergunning voor woonschepen
Het gaat om leges voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verkrijgen van een ligplaatsvergunning als bedoeld in artikel 8 van de verordening openbaar vaarwater. Op begrotingsbasis nemen de inkomsten uit leges ligplaatsvergunning voor woonschepen ten opzichte van 2015 af met 17 duizend euro (totaal: 9 duizend euro). Dit kan worden verklaard door volume effecten. De kostendekkendheid op begrotingsbasis bedraagt 45%.

Evenementen
Opbrengsten leges evenementen zijn in 2016 begroot op 107 duizend euro (inclusief indexering). De kosten zijn begroot op 735 duizend euro. Kostendekkendheid komt hiermee uit op 15%. Hetgeen gelijk is aan die van 2015.