Oost
Het stadsdeel Oost bestaat uit de buurten en wijken die ten oosten van het Van Starkenborghkanaal en - meer zuidelijker - de N7 zijn gesitueerd. Een groot deel van de inwoners uit dit gebied is woonachtig in één van de grote naoorlogse uitbreidingswijken Beijum en Lewenborg. In het stadsdeel kent de sociale infrastructuur van WIJ-Groningen twee werkgebieden, waarbij de gebieden vanuit deze beide wijken worden bediend. Tegen de zuidoostkant van het stadsdeel wordt het nieuwe gebied Meerstad ontwikkeld.
Stadsdeel Oost algemeen
Het stadsdeel kent een gemêleerd karakter waar het gaat om buurt- en wijktypologieën; zowel oude dorpskernen, grote naoorlogse uitbreidingswijken als kleinere VINEX-inbreidingen zijn er te vinden. Er wonen relatief veel gezinnen met kinderen in het stadsdeel en ook het aandeel ouderen is in bepaalde gebieden relatief hoog. Dit vraagt om rekenschap bij prioritering in de stedelijke programma’s waar het gaat om opvoeding en onderwijs, sport en beweging, en gezondheid en zorg.
Het gebied kenmerkt zich daarnaast door de uitgebreide groen- en blauwstructuur, zowel in de woon- als buitengebieden. Hoewel dit groene karakter door bewoners doorgaans goed wordt gewaardeerd, komt deze bij een verlaagd basisonderhoudsniveau ook op bepaalde plekken sneller onder druk te staan. De kwaliteit van de leefomgeving is dan ook een terugkerend aandachtspunt in met name de twee grote (bloemkool) wijken.
In Beijum en Lewenborg is de afgelopen jaren stevige inzet gepleegd waar het gaat om (sociale) wijkontwikkeling en fysieke herstructurering. Vooral in Lewenborg zijn flinke investeringen gedaan ten aanzien van de woningvoorraad, de woonomgeving en het voorzieningsniveau, met een geheel nieuw hart van de wijk als resultaat.
Aardbevingen
Met name in stadsdeel Oost heeft de recente aardbevingsproblematiek behoorlijk veel impact. In het meerjaren-stedelijk-programma is aandacht voor het wegnemen van onrust door goede communicatie en het versterken van diverse gemeentelijke programma’s om naast veiligheid de sociale samenhang, wonen en welzijn te borgen. Sinds het najaar is er aandacht voor alle leefbaarheidseffecten via voorlichting en gesprekken in de wijken. Ook vanuit dit gebiedsprogramma geven we impulsen aan initiatieven die bijdragen aan het goed blijven functioneren van buurten en wijken.
Analyse Hoe staan we ervoor?
Beijum en Lewenborg
De woon- en leefkwaliteit in Beijum en Lewenborg is over de breedte genomen voldoende tot goed te noemen, zo laten ook de wijkkompassen zien. De wijken bieden voor gezinnen (met kinderen) en ouderen een prettig en betaalbaar woonmilieu. Desondanks zijn er in beide wijken nog de nodige aandachtspunten te benoemen, met name ten aanzien van huishoudens met een sociaaleconomische achterstand en problematiek rondom overlast en veiligheid.
In Lewenborg hebben de verrichte inspanningen op het gebied van fysieke wijkvernieuwing een gunstig effect gehad op de kwaliteit van de woonomgeving en het voorzieningsniveau. In Beijum zien we op deze terreinen minder gunstige ontwikkelingen waar het gaat om overlast door jongeren. Desondanks blijft de jongerenproblematiek in beide wijken relatief groot.
Activiteiten
Beijum en Lewenborg
In Lewenborg ontstaat bijna als vanzelf een nieuwe beweging van betrokken bewoners. Het bruist in de wijk van energie en initiatieven. Het gebiedsteam gaat dit proces actief ondersteunen. Vraagstellingen in dit experiment zijn: Wat hebben de bewoners nodig en van wie? En hoe gaat de gemeente om met deze nieuwe vorm van bewonersbetrokkenheid?
Transitie maatschappelijk vastgoed Beijum
In Beijum wordt het huidige sociaalmaatschappelijke vastgoed herschikt en ingericht voor de verdere vormgeving van een centrale toegang voor de sociale infrastructuur van WIJ-Groningen in dit werkgebied. Deze ontwikkeling geeft tevens richting aan het verder huisvesten van andere buurtvoorzieningen. De beoogde locaties bevinden zich aan het plein Beijum-Oost en aan de Emingaheerd. In afwachting van nieuwbouw aan plein Oost wordt tijdelijk De Doefmat betrokken.
Aansluitend is het de bedoeling om het WIJ-team te integreren met andere instellingen, lokale netwerken en voorzieningen (waaronder het wijkteam NLA Beijum, De Zijlen en Lentis en wijkbedrijf). Beijum is daarmee de eerste wijk waar de doorontwikkeling van het WIJ-team werkelijk gestalte gaat krijgen.
Wijkbedrijf Beijum
In Beijum is op basis van een samenwerking tussen de bewonersorganisatie en andere initiatiefnemers uit de wijk het initiatief ontstaan om tezamen met Werkpro een wijkbedrijf op te zetten. Als onderkomen wordt geopteerd voor een locatie in de nabijheid plein Oost.
Heerdenaanpak Atensheerd
De aanpak zoals deze is gestart aan de Doornbosheerd krijgt een vervolg aan de Atensheerd. Het WIJ-team en corporatie De Huismeesters hebben al aangegeven de aanpak van de Atensheerd een hoge prioriteit te geven. Kenmerkend voor de Heerdenaanpak is een koppeling van de sociale inzet aan het uitvoeren van ingrepen in de fysieke woonomgeving vanuit ontwikkelend beheer. Ook veiligheid wordt in deze aanpak, mede door een geconcentreerde integrale inzet van professionals, meegenomen. Stakeholders als bewoners, winkeliers, FOKUS-groep en bovengenoemde corporatie, WIJ-team en gemeente maken samen plannen en pakken elk een deel van de uitvoering op
Groenparticipatie en Vernieuwend beheer
In de afgelopen jaren hebben in de beide wijken diverse initiatiefgroepen zich bereidwillig opgesteld om op vrijwillige basis bij te dragen aan het groenonderhoud, zoals van de Groene Long in Beijum en de Groene Leeuw/LeRoy in Lewenborg. Met het stimuleren en ondersteunen van bewonersparticipatie bij groenbeheer gaan we door, met daarbij een nadruk op het in zelfbeheer uitvoeren van een deel van het wijkonderhoud op de overgang van particulier naar openbaar gebied. Ook de wijkentrees in Beijum verdienen in dit opzicht aandacht.
Actieplan jeugd: Intensivering jongerenwerk Beijum en Lewenborg
Zoals al opgemerkt wonen er relatief veel jongeren in Beijum en Lewenborg. Ook is er in het gebied (Lewenborg) een groot scholencomplex aanwezig (Kluiverboom). In beide wijken is er jongerenproblematiek aanwezig. Thema’s waaraan met wijkbewoners en -professionals wordt gewerkt zijn De vreedzame wijk, welzijn en perspectief, opvoedingsondersteuning en preventie (soft)drugsgebruik van jongeren.
We proberen initiatieven te stimuleren in preventieve zin en participatie van jongeren hierbij te bevorderen. De zogeheten Huiskamers Beijum en Lewenborg zijn hierin belangrijk.
Oude Bieb Lewenborg
In het kader van het Armoedebeleid is voor de komende 4 jaar in de Oude Bieb in Lewenborg een centrale locatie met steun van Lefier ingericht, die ruimte en mogelijkheden biedt aan lokale (bewoners-) initiatieven die van betekenis zijn voor armoedebestrijding voor de wijk. Spil in dit initiatief is de Kunst van het Rondkomen, een groep die op deze locatie uitvoering geeft aan haar Huiskamerconcept, een laagdrempelige toegang, waarmee al snel de aansluiting is gevonden met verschillende andere wijkinitiatieven. Van daar uit wordt bijvoorbeeld een project Energiebesparing voor minima uitgevoerd door coaches uit de doelgroep.
De Hunze en Oosterhoogebrug
Er wordt een pilot uitgevoerd in het kader van de Bewegende stad in De Hunze (andere locaties zijn De Wijert en Europapark). In co-creatie wordt er een plek gemaakt waar bewoners van alle leeftijden kunnen bewegen, vertoeven en recreëren. De Hanzehogeschool is betrokken bij het maken van de plannen met de buurt.
Planontwikkeling Oosterhoogebrug
Oosterhoogebrug staat op het punt te starten met de uitvoering van vernieuwing. Nu Steelande zich teruggetrokken heeft, wordt gewerkt aan een nieuw plan om op een centrale locatie in dit gebied wonen, winkels, een school en voorzieningen te realiseren. De betrokkenheid van winkeliers en ontwikkelaar Rottinghuis bij deze ontwikkeling is bepalend voor de mogelijke realisatie van dit plan. Bij de realisatie is de verkeersontsluiting ter plaatse een belangrijk ingrediënt dat als project binnen het programma Groningen Bereikbaar is aangemeld.