Kwaliteit van de leefomgeving

Deelprogramma 1

Onderhoud en beheer openbare ruimte

Aandeel in het totaal programma

Dit deelprogramma bundelt alle activiteiten waarmee we zorgen voor het onderhoud van de openbare ruimte en de infrastructuur. We werken aan een schone, hele en groene en daardoor aantrekkelijke stad. We willen dat de Stadjers tevreden zijn over hun leefomgeving en een stadsnatuur van hoge kwaliteit. Zorgen voor een aantrekkelijke leefomgeving zien we als een gedeelde verantwoordelijkheid van burgers, bedrijven en gemeente. Aan die gedeelde verantwoordelijkheid proberen we praktisch te werken.

EFFECT INDICATOREN

indicator

*

Behaald

 2013

Behaald

 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

Beoogd
2020

  • Tevredenheid bewoners over onderhoud

2

7,5

7,5

>7,0

>7,0

>7,0

  • Aantal storingen bruggen langer dan 1 dag

1

N.B.

N.B.

N.B.

0

0

  • % Verharding met kwaliteit voldoende

1

N.B.

N.B.

93%

93%

93%

  • Aantal bewoners actief in onderhoud

1

7.800

14.200

14.200

14.200

14.200

  1. Bron: Eigen onderzoek
  2. Bron: Onderzoek en statistiek

Beleidsvelden

Schone en hele leefomgeving

Dit beleidsveld behelst het beheer en onderhoud van verhardingen, verkeersvoorzieningen, groen, speelvoorzieningen, bruggen, tunnels en viaducten. We werken hierbij met vastgestelde kwaliteitsdoelen volgens onze BORG-systematiek (Beheer Openbare Ruimte Groningen). In de jaarlijkse borgschouw beoordelen we samen met burgers of we onze doelen halen.

We streven ernaar:

  • Dat 90 % van de stad voldoet aan de kwaliteitsdoelen BORG;
  • Om ieder jaar minimaal 90 % van de benodigde vervangingen en groot onderhoud uit te voeren

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

Beoogd
2020

  • Deel (%) van de stad dat voldoet aan de beoogde BORG-kwaliteit

1/2

95

90

90

90

  • Deel (%) van het programma groot onderhoud en vervanging dat is uitgevoerd

1/3

91

90

90

90

1)    Bron: Eigen onderzoek

2)    Omdat onderhoud een cyclisch proces is, is altijd een deel (ongeveer 10% van de stad) aan onderhoud toe en daarom streven we ernaar dat de overige 90% van de stad voldoet aan de BORG kwaliteit.
3)    In het programma groot onderhoud en vervangingen zit altijd een aantal – vaak integrale - projecten waarvan de uitvoering over de jaargrens heen gaat. We streven ernaar om jaarlijks in ieder geval 90% van het programma uit te voeren.

Analyse Hoe staan we ervoor?

Voor de stad als geheel haalden we onze BORG ambitie in 2014 met 95% ruimschoots. De in 2014 bijgestelde kwaliteitseisen spelen daarbij weliswaar een rol, maar ook als we rekenen met de oude strengere norm, scoren we met 91% nog altijd goed.

We hielden rekening met een beperkte daling van de tevredenheid onder bewoners over het onderhoud. Uit de laatste trendrapportage monitor leefbaarheid en veiligheid (2014) blijkt echter dat de tevredenheid gemiddeld genomen nog licht stijgt. Het gemiddelde waarderingscijfer voor de woonomgeving was in de trendrapportage uit 2014 een 7,5.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We streven er opnieuw naar de vastgestelde BORG kwaliteitsdoelen te realiseren. We willen een goed en veilig gebruik van voorzieningen in de openbare ruimte blijvend mogelijk maken. Dat doen we onder andere door de uitvoering van alle noodzakelijke groot onderhoud en vervangingen.

Activiteiten

Onderhouden en beheren van de openbare ruimte volgens doelen BORG

Vervangen versleten voorzieningen in de openbare ruimte.

Stroever maken gele stenen in de binnenstad om veilig gebruik te garanderen

Onderzoek en uitvoering wijkoverstijgend kinderboerderijen

Groot onderhoud Hereweg spoorviaduct

Riolering en water

We zorgen voor een goed functionerend water- en rioleringssysteem. Met dat systeem hebben we respect voor mens, dier en milieu zoals vastgesteld in het Groninger water en rioleringsplan 2014-2018. Met de waterschappen werken we aan verdere samenhang van het waterbeleid (Waterakkoord).

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Behaald
2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal meters riool dat is vernieuwd

1

6.400

6.900

4.900

  • Toename oppervlakte (ha) verharding waar regen- en afvalwater wordt gescheiden

1

8

40

89

1) Bron: Eigen onderzoek

Analyse Hoe staan we ervoor?

We liggen op schema met de uitvoering van het Groninger water en rioleringsplan (GWRP) 2014 – 2018. Hetzelfde geldt voor de bezuinigingen die we samen met de waterschappen doorvoeren voor 2020. Daarnaast stemmen we de aanvoer uit het riool beter af met de capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie. Dit doen we samen met de waterschappen.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We werken  aan de verdere uitvoering van het GWRP 2014 – 2018. Hiermee houden we de kwaliteit van het riool op peil en verbeteren we de scheiding tussen schoon en vuil water.

Activiteiten

Verbeteren waterstructuur Stadspark om op natuurlijke wijze de doorstroming en bergingscapaciteit te vergroten

Vervangen en herstellen riolen

Uitbreiden van de scheiding tussen regenwater- en afvalwaterafvoer (afkoppelen)

Uitbreiden natuurlijke inrichting vijveroevers

Baggeren vijvers

Ecologie

We versterken de ecologische kwaliteiten in de stad, volgens onze groenstructuurvisie Groene Pepers. Ons doel is een optimaal functionerende soortenrijke stadsnatuur die de bewoners positief waarderen.

We willen:

  • Een optimaal functionerende soortenrijke stadsnatuur;
  • Een stadsnatuur die bewoners positief waarderen;
  • Behoud van een kwalitatief hoogwaardig groenareaal borgen;
  • Goede ecologische inrichting en ecologisch beheer.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Behaald
 2012

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

Beoogd
 2020

  • Deel van het ecologisch areaal (%) dat voldoet aan BORG

1/2

90

92

90

90

90

  • Oppervlakte (ha) ecologisch areaal

1

859

858

858

859

859

1)   Bron:  Eigen onderzoek

2)   Naast bovenstaande indicatoren werken we nog aan de ontwikkeling van een indicator waarmee we de ecologische kwaliteit van de stad in beeld te brengen. We verwachten deze indicator vanaf de begroting 2017 te kunnen gebruiken.

Analyse Hoe staan we ervoor?

In de stad is de Stedelijke Ecologische Structuur (SES) van waardevolle gebieden en verbindingen bijna compleet en zijn steeds meer knelpunten opgelost. Een belangrijk deel van de SES wordt ecologisch beheerd. Door bezuinigingen in de afgelopen jaren ging de kwaliteit van een aantal graslanden en bermen achteruit. Ook bij ruimtelijke ontwikkelingen is niet altijd voldoende ruimte voor groencompensatie. De totale oppervlakte (natuurlijk) groen nam daardoor met ongeveer 1 hectare af.

Besparingen op de stortkosten maken dat we het natuurvriendelijk maaibeheer weer op niveau kunnen doen. De kwaliteit (biodiversiteit) van de bermen neemt hierdoor in de komende jaren weer toe. Met aanvullende beleidsregels voor groencompensatie willen we de afname van het groenareaal stoppen. Verdere deelname van bewoners, bedrijven en andere organisaties helpt ook bij de versterking van de stadsnatuur.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

  • Verbeteren van de borging van het behoud van hoogwaardig groen;
  • Verbeteren van de ecologische kwaliteit van bermen.

Activiteiten

Uitvoeren ecologisch beheer

Verbeteren ecologische inrichting

Uitwerken beleidsregels voor groencompensatie

Dierenwelzijn

We voorkomen en bestrijden dierenleed en bevorderen diervriendelijk handelen en dierenwelzijn. We streven er naar dat alle gevonden en aan de gemeente aangeboden zwerfdieren worden opgevangen.  

We willen:

  • Dierenleed voorkomen en bestrijden;
  • Dierenwelzijn bevorderen.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

Behaald
2014

Beoogd
2015

Beoogd
2016

  • Percentage van de aangeboden dieren dat wordt opgevangen

100

100

100

Analyse Hoe staan we ervoor?

In de afgelopen jaren zijn we erin geslaagd om onze wettelijke taken (opvangplicht voor gevonden zwerfdieren en zorgplicht voor hulpbehoevende dieren) efficiënt en doelmatig uit te voeren.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We willen onze wettelijke taken uit laten voeren via het Basisarrangement Dierennoodhulp. Hierover voeren we momenteel overleg met de Dierenbescherming. We verwachten dat dit overleg in het najaar van 2015 tot een overeenkomst zal leiden.

Activiteiten

Vervullen opvangplicht en zorgplicht voor dieren die hulp nodig hebben

Bodem

Binnen het beleidsveld bodem werken we aan het duurzaam ontwikkelen, benutten en beheren van de bodem. Dat doen we binnen de Wet bodembescherming en het Besluit bodemkwaliteit en de hiervan afgeleide Groningse beleidsafspraken.

We willen:

  • Een schone en veilige bodem die past bij het soort gebruik;
  • Voorkomen dat activiteiten in de ondergrond tot maatschappelijk onacceptabele effecten leiden;
  • Optimaal benutten van de ondergrond voor mogelijkheden duurzame energie.

Analyse Hoe staan we ervoor?

We behalen eind 2015 alle doelen uit het oude convenant “Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties”. We beheersen alle bij ons bekende bodemverontreinigingen met de status ‘spoed’. Ook hebben we een visie op de ondergrond bij deze verontreinigingen.

De nazorg en afronding van een aantal grote saneringen loopt de komende jaren door. Mogelijk komen er nog onontdekte ernstige bodemverontreinigingen aan het licht. Ook voor de visie op de ondergrond werken we nog een aantal zaken uit. Dit gebeurt mede naar aanleiding van de aardbevingsproblematiek en de Rijksvisie Strong.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

  • Een schone en veilige bodem die past bij de gebruiksfunctie;
  • Activiteiten in de ondergrond mogen niet tot maatschappelijk onacceptabele effecten leiden.

Activiteiten

Bodem beschermen en saneren

Uitvoeren programma bodem en ondergrond 2015-2020

Afronden Project Grondig (bodeminformatie van gemeentelijke eigendommen in beeld brengen)

Begraven

Gemeenten hebben een wettelijke taak om begrafenissen te faciliteren. Onze begraafplaatsen zijn door hun bijzondere parkachtige inrichting ook cultuurhistorische rustpunten in de drukte van het stedelijk leven. Die koesteren we. Ons beleid hebben we beschreven in de Structuurvisie Een graf in Stad.  We werken aan kwaliteit, capaciteit, keuzevrijheid en betaalbaarheid.

We willen kwalitatief goede en betaalbare begraafplaatsen met voldoende capaciteit en keuzevrijheid.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Beoogd
 2016

Beoogd
 2020

  • Deel (%) van de begraafplaatsen dat voldoet aan de beoogde beeldkwaliteit

1

90

90

1) Bron: Eigen onderzoek

Analyse Hoe staan we ervoor?

De maatregelen uit ‘Een graf in Stad’ hebben we in fasen uitgevoerd. Daar waar mogelijk brachten we het beheerniveau van de openbare ruimte (BORG) naar ‘laag’ terug. Vooral op de veel gebruikte begraafplaatsen, handhaafden we het ‘zichtgroen’ op het oorspronkelijke niveau. Dit is immers een belangrijk onderdeel van de beoogde kwaliteit van de begraafplaatsen.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We werken de gemaakte keuzes in het onderhoud nader uit. Dat doen we in de aansturing en het volgen van het beheer op de verschillende begraafplaatsen. Daarbij gaan we uit van zowel de BORG doelen als de doelen uit de structuurvisie over kwaliteit. Ook waarborgen we de begraafcapaciteit voor de toekomst door het ruimen van graven.

Activiteiten

Begraafplaatsen beheren

Begrafenissen faciliteren

Bewonersparticipatie

Voor een schone en hele stad zijn de bewoners zelf mede verantwoordelijk. Die verantwoordelijkheid willen via dit beleidsveld praktisch gestalte geven en versterken. We ondersteunen bewonersinitiatieven. Een grotere betrokkenheid van buurtbewoners leidt tot minder vervuiling en schade en tot meer tevredenheid. Vanuit ons voedselbeleid faciliteren we initiatieven van bewoners op het gebied van moestuin-tuinieren en stadslandbouw.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Behaald
 2010

Behaald
 2014

Beoogd
2015

Beoogd
 2016

Beoogd
 2020

  • Gefaciliteerde participatieprojecten

1

308

340

340

340

340

1) Bron: Eigen onderzoek

Analyse Hoe staan we ervoor?

Ruim 14.200 mensen namen deel aan de verschillende acties en initiatieven voor onderhoud en beheer. We kregen positieve reacties van bewoners en bewonersorganisaties. Hieruit blijkt dat we met deze aanpak een belangrijke bijdrage leveren aan de  betrokkenheid bij en tevredenheid over de leefomgeving.

Uit de laatste trendrapportage monitor leefbaarheid en veiligheid (2014) blijkt dat de tevredenheid over het onderhoud gemiddeld genomen licht stijgt. Het gemiddelde waarderingscijfer voor de algehele woonomgeving was in 2014 een 7,5. Dat is slechts iets lager dan de score uit 2012 (7,6).

In 2014 faciliteerden we 340 participatieprojecten en –acties in het onderhoud van de leefomgeving.
Het betreft:

  • Bewonersinitiatieven beheer openbaar ruimte;
  • Zelfbeheer openbare ruimte door bewoners;
  • Bewonersprojecten Eetbare Stad (burgerinitiatieven gericht op samen moestuin-tuinieren);
  • Stadslandbouwinitiatieven;
  • Voedselverbouw in en aan de rand van de stad;
  • Ondernemersparticipatie bij onderhoud en beheer.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We willen net zoveel door ons gefaciliteerde participatieprojecten als in 2014. Daarnaast verbreden we bewonersparticipatie door bewoners de mogelijkheid te bieden om onderhoud van groen, speelvoorzieningen en verharding in hun buurt af te wegen ten opzichte van andere prioriteiten.

Activiteiten

Ondersteunen  projecten bewonersparticipatie m.b.t. schoonmaak leefomgeving en beheer openbare ruimte

Ondersteunen bewonersinitiatieven gericht op samen moestuin-tuinieren (‘Eetbare Stad’ en Stadslandbouw)

Uitvoeren borgschouw door bewoners

Uitvoeren proeven met graffiti-kunst in de openbare ruimte

Deelprogramma 2

Afvalinzameling en -verwerking

Aandeel in het totaal programma

In dit deelprogramma gaat het over alle activiteiten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval. We streven hierbij naar vermindering van de hoeveelheid afval per inwoner en zoveel mogelijk hergebruik.

EFFECT INDICATOREN

 indicator

*

Behaald
2014

Beoogd 2015

Beoogd 2016

Beoogd
 2020

§  Percentage afval dat wordt hergebruikt

1

56

54

58

65

1) Bron: Eigen onderzoek

Beleidsvelden

Afval inzamelen en verwerken

De gemeente Groningen zamelt het afval zelf in. De verwerking hebben we uitbesteed aan derden. We hebben een infrastructuur voor efficiënte en gescheiden inzameling. Daarnaast werken we met communicatie en participatie aan het verminderen van de hoeveelheid afval en het verder verbeteren van de gescheiden inzameling.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

*

Behaald
 2012

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

Beoogd
 2020

  • Tevredenheid bewoners over mogelijkheid om gescheiden aan te leveren

1

7,0

N.B.

N.B.

>7,3

>7,5

  • Hoeveelheid niet herbruikbaar restafval per inwoner (kg)

2

N.B.

161

159

155

150

1)  Bron: Rapport “Hoe tevreden zijn bewoners over de Milieudienst”, LexNova december 2011, i.o.v. Milieudienst. Eind 2015 / begin 2016 zal de tevredenheid onder bewoners opnieuw worden gemeten. Dat onderzoek zal als nulmeting dienen in het kader van het nieuwe afvalbeheerplan 2016 – 2020.
2)  Bron:  Eigen onderzoek. Betreft ingezamelde hoeveelheid restafval (inclusief grof restafval) minus de hoeveelheid die middels bronscheiding en nascheiding zijn hergebruikt.

Analyse Hoe staan we ervoor?

De hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner daalde in 2014 opnieuw licht. In 2014 is 41% van al het ingezamelde huishoudelijk afval aan de bron gescheiden. Nog eens 15% is in de afvalscheidingsfabriek (na-)gescheiden. Een deel daarvan is vergist voor de productie van biogas. Daarmee scheiden en hergebruiken we in totaal 56% van het Gronings afval. Dat percentage willen we in 2015 licht verbeteren.

De afgelopen jaren verbeterde de mate van hergebruik vooral door betere nascheiding van kunststof verpakkingsafval door Attero. Dit neemt in 2015 niet wezenlijk verder toe. Meer hergebruik bereiken we door meer bronscheiding. We leggen de nadruk op het meer scheiden van afval in hoogbouwwijken. Dit doen we door het voor bewoners makkelijker te maken om hun afval te scheiden.

In 2015 stellen we een nieuw afvalbeheerplan op voor de jaren 2016 – 2020. Eind 2015 neemt de raad een definitief besluit over de koers die de gemeente de komende jaren volgt. Voorlopig gaan we voor de begroting 2016 uit van verdere uitbreiding van de voorzieningen voor bronscheiding.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

  • vermindering van de vrijkomende hoeveelheid restafval per inwoner;
  • verbetering van de gescheiden inzameling door uitbreiding voorzieningen;
  • verbetering van de mate van hergebruik of nuttige toepassing van materialen.
  • Met onze afvalbeleid dragen we bij aan de realisatie van onze doelstellingen op het gebied van de biobased economie. Wij willen dat onze afvalstromen zo hoogwaardig mogelijk worden hergebruikt en ons Gft wordt gebruikt om biogas op te wekken en compost te maken. Wij oriënteren ons ook op innovaties waarbij ons organische afval in de toekomst kan worden gebruikt voor chemische toepassingen.

Activiteiten

Verbeteren voorzieningen (gescheiden) afvalinzameling; waaronder uitbreiding openbare brengpunten

Pilot 100/100/100 ; proef onder groep bewoners met vergaande afvalpreventie/-scheiding

Start meerjarige publiekscampagne afvalpreventie en –scheiding

Ondersteuning educatieve acties op scholen

Ondersteunen en faciliteren burgerparticipatie (Lentekriebels, wijkmilieustraten, zwerfafvalteams)