Werk en inkomen

Deelprogramma 1

Werk en activering

Aandeel in het totaal programma

Bestaanszekerheid en maatschappelijke participatie bereiken we het beste via (betaald) werk. (Betaald) werk draagt in belangrijke mate bij aan persoonlijk geluk. Als gemeente hebben we een beperkte invloed op het aanbod van geschikte banen en de werking van de arbeidsmarkt. Via ons programma economie en werkgelegenheid werken we aan het behouden en creëren van voldoende werkgelegenheid.

In dit deelprogramma Werk en activering richten we ons op mensen die er niet in slagen op eigen kracht een plek op de arbeidsmarkt te vinden. Dat kan komen door het functioneren van de arbeidsmarkt zelf (Beleidsveld Arbeidsmarktbeleid), maar er kunnen ook persoonlijke oorzaken zijn (Beleidsvelden Werk en activering, Maatschappelijke participatie).

We willen dat iedere Stadjer die dat kan actief is. In een baan, als vrijwilliger of op een andere manier.

EFFECT INDICATOREN

indicator

Behaald
 2013

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal bijstandsuitkeringen

9.897

10.007

10.150

10.100

Beleidsvelden

Regionaal arbeidsmarktbeleid

Op een goed werkende arbeidsmarkt zijn vraag en aanbod met elkaar in balans, nu en in de toekomst. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt vooral bij werkgevers, werknemersorganisaties en onderwijsinstellingen. Als gemeente zien wij voor onszelf ook een rol als actieve initiatiefnemer en ondersteuner van de samenwerking tussen deze (sociale) partners. Wij richten ons arbeidsmarktbeleid zowel op de stad als op de regio.

PRESTATIE INDICATOREN

Indicator

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal plaatsingen door brancheteams

550

600

550

  • Aantal plaatsingen of plekken gerealiseerd door SROI in arbeidsmarktregio

450

450

550

  • Aantal gerealiseerde banenafspraakbanen in arbeidsmarktregio

n.b.

n.b.

935

Analyse Hoe staan we ervoor?

Het herstel van de arbeidsmarkt zet in 2016 naar verwachting verder door. Voor 2016 wordt een groeiend aantal banen verwacht. Conform de landelijke trend zal deze groei in Groningen met name plaatsvinden in het bedrijfsleven terwijl de collectieve sector achterblijft. Het aantal WW-uitkeringen zal dalen. In Groningen lijkt het bijstandsvolume te stabiliseren.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

Wij willen een beter functionerende regionale arbeidsmarkt: meer banen, meer mensen die vanuit een uitkeringssituatie aan de slag gaan en jongeren die beter opgeleid zijn voor de arbeidsmarkt. Onze rol hierin is dat wij een betere dienstverlening organiseren voor werkgevers, uitkeringsgerechtigden en onderwijspartners. Hoe? Door onze ondersteuning beter af te stemmen op de behoeften van deze partijen. Beter luisteren, beter samenwerken, de ondersteuningsvraag centraal stellen en vanuit die vraag meewerken aan concrete oplossingen. Wij beogen een specifieke verbetering voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt en voor jongeren.

Activiteiten

Ondersteunen en ontzorgen werkgevers

Stimuleren Maatschappelijk Betrokken Ondernemen

Ondersteunen en toepassen Social Return on Investment (SROI)

Kansen benutten in kansrijke sectoren en bij aardbevings-herstel/versterking

Mensen aan een reguliere baan helpen via regionaal Werkbedrijf  'Werk in Zicht'

Werk

Wij willen iedere werkzoekende die dat nodig heeft zowel actief maar ook passend bij zijn of haar persoonlijke omstandigheden ondersteunen op weg naar (betaald) werk. Mensen die niet op eigen kracht betaald werk vinden, ondersteunen we volgens de Participatiewet en de Wet Sociale werkvoorziening (Wsw).
We onderscheiden de volgende groepen:

  • Mensen waarvan we verwachten dat ze relatief gemakkelijk aan het werk komen. Die ondersteunen we op afstand en allemaal op dezelfde manier;
  • Mensen die niet op eigen kracht een reguliere baan kunnen vinden of uitoefenen, bieden we individuele begeleiding en helpen we aan (aangepast/begeleid) werk;
  • Mensen die niet in een normaal arbeidsritme kunnen functioneren, begeleiden we naar maatschappelijke deelname of beschut werk;
  • Jonger)en zonder startkwalificatie leiden we, als dat mogelijk is, terug naar school. Zie ook het deelprogramma ‘Voorkomen schooluitval' in het programma Onderwijs.

PRESTATIE INDICATOREN

Indicator

Beoogd
 2014

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Uitstroom naar regulier werk

800

959

900

1.000

  • Gedetacheerd*

870

830

805

770

  • werkzaam op een begeleid werken plek

185

211

170

160

* Intern gedetacheerd, extern gedetacheerd en ondersteunend personeel

Analyse Hoe staan we ervoor?

Van januari 2015 tot eind mei 2015 zijn er 310 bijstandsgerechtigden uitgestroomd naar regulier werk. Er zitten 185 mensen op een begeleid werken plek. En er zijn 825 mensen uit de sociale werkvoorziening gedetacheerd of ondersteunend werkzaam binnen de directies Werk en Maatschappelijke participatie.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

In 2016 stromen minimaal 1.000 bijstandsgerechtigden uit naar regulier werk. Aan de ene kant neemt het aantal plaatsingen door de brancheteams door de bezuinigingen af. Aan de andere kant denken we dat door de aantrekkende economie meer mensen zelf een baan kunnen vinden. Daarnaast verwachten we dat het aantal medewerkers in de sociale werkvoorziening (SW) dat gedetacheerd is of ondersteunend werkt daalt naar 770 eind 2016. We verwachten dat het aantal SW-medewerkers dat eind 2016 begeleid werkt daalt naar 160. Deze daling komt door de invoering van de Participatiewet. Hierdoor stromen geen nieuwe SW-medewerkers meer in.

In 2016 gaan we ook kijken naar andere vormen van re-integratie. Meer gericht op de ondersteuningsvraag van de burgers die wij begeleiden richting werk. Ook gaan we onderzoeken welke vormen van scholing we aan kunnen bieden.

Activiteiten

Inzetten e-dienstverlening voor mensen die relatief makkelijk aan werk kunnen komen

Werkzoekenden zo nodig ondersteunen door Centrum naar werk

Inzetten van werkervaringsplaatsen/uitstroombanen

Structureel samenwerken met uitzendbureaus

Via iederz detacheren van SW-ers bij reguliere bedrijven

Begeleiden medewerkers op een ‘begeleid werken plek’ bij reguliere werkgevers

Maatschappelijke participatie

Ook als je niet (betaald) kunt werken, is het belangrijk actief te zijn in de samenleving en iets voor een ander te betekenen. Dat kan door deel te nemen aan maatschappelijke activiteiten in de wijk of actief te zijn als vrijwilliger. Dat kunnen ook eerste stappen zijn (terug) naar de arbeidsmarkt. Maatschappelijke participatie vindt in de praktijk plaats bij maatschappelijke organisaties en verenigingen. Als gemeente proberen we maatschappelijke organisaties hierin te stimuleren. We bemiddelen en subsidiëren. We zoeken de verbinding met andere doelgroepen en beleidsterreinen.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

Beoogd
 2014

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal mensen dat actief is op een P-baan

300

400

n.b.

500

  • Aantal beschutte werkplekken (SW)

500

458

420

400

  • Aantal beschutte werkplekken nieuw (P-wet)

n.b.

n.b.

n.b.

50

Analyse Hoe staan we ervoor?

Eind mei 2015 waren ongeveer 320 mensen actief in een Participatiebaan. Daarnaast werkten eind mei 2015 447 medewerkers uit de sociale werkvoorziening op een beschutte werkplek. Door de invoering van de Participatiewet is het sinds 1 januari 2015 niet meer mogelijk om in te stromen in de sociale werkvoorziening. Wel stromen er via natuurlijk verloop mensen uit. Eind mei 2015 waren er nog geen mensen gestart op een nieuwe beschutte werkplek op grond van de Participatiewet. Naar verwachting gebeurt dit wel in de tweede helft van 2015. Het gaat dan vooral om jongeren die afgelopen zomer uitstroomden uit het Praktijk Onderwijs (PRO) en het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). Vanaf 2015 kunnen er jaarlijks maximaal 25 mensen starten op een nieuwe beschutte werkplek.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We blijven in 2016 beschutte werkplekken aanbieden aan mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking. Het gaat om een groep die intensieve begeleiding op de werkplek nodig heeft. Die kunnen we niet verwachten van een reguliere werkgever. We verwachten dat er eind 2016 400 mensen werken op een beschutte plek op grond van de oude sociale werkvoorziening en 50 mensen op een nieuwe beschutte werkplek op grond van de Participatiewet. Daarnaast bieden we 500 mensen de mogelijkheid om actief te zijn in een Participatiebaan.

Activiteiten

Activeren via verschillende projecten en activiteiten in de wijken

Aanbieden Participatiebaan aan cliënten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt

Aanbieden beschut werken voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking

Screenen van bijstandsgerechtigden die we (nog) niet goed in beeld hebben

Deelprogramma 2

Inkomen en armoedebestrijding

Aandeel in het totaal programma

Voortdurende financiële zorgen vormen een ernstige belemmering bij het deelnemen aan de samenleving. Met het deelprogramma Inkomen nemen we deze belemmeringen voor de doelgroepen weg. Dat doen we via het verstrekken van uitkeringen (Participatiewet, IOAW, IOAZ, Bbz, BUIG) en met aanvullende financiële ondersteuning via ons armoede- en minimabeleid. Aan Stadjers met problematische schulden bieden we schuldhulpverlening. In het contact met de cliënten is vertrouwen het uitgangspunt. Wel zien we toe op naleving van regels en voorwaarden.

EFFECT INDICATOREN

indicator

Behaald
 2013

Behaald
 2014

Beoogd
 2015

Beoogd

 2016

  • Aantal bijstandsuitkeringen

9.897

10.007

10.150

10.100

Beleidsvelden

Uitkeringen

We verstrekken uitkeringen op grond van de Participatiewet, de IOAW, de IOAZ en de Bbz aan burgers die er recht op hebben. Dat doen we tijdig en correct. We informeren betrokkenen actief en duidelijk over de regels en voorwaarden. Tevens verstrekken we vergoedingen/tegemoetkomingen in de kosten van kinderopvang aan deelnemers aan re-integratietrajecten of op grond van sociaal-medische indicatie.

We willen dat iedereen die er recht op heeft op tijd een uitkering ontvangt. Hiervoor geldt een wettelijke termijn van 8 weken. Als norm voor rechtmatigheid geldt landelijk een foutpercentage van maximaal 1%.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

Beoogd 2014

Behaald
 2014

Beoogd
2015

Beoogd
2016

  • Aantal aanvragen uitkering dat binnen 8 weken is afgehandeld

100%

94%

100%

100%

  • Foutpercentage verstrekte uitkeringen

<1%

0,62%

<1%

<1%

Analyse Hoe staan we ervoor?

In het eerste kwartaal van 2015 nam landelijk het aantal personen met een bijstandsuitkering met 9.000 toe tot 443.000 ( = 2%). Deze stijging deed zich voor in alle leeftijdsgroepen. In Groningen steeg in het eerste kwartaal van 2015 het aantal bijstandsgerechtigden met 195. Daarmee kwamen we uit op 10.201 bijstandsgerechtigden: een toename van 1,9%. Deze stijging komt onder andere door de invoering van de Participatiewet op 1 januari 2015. Een grotere groep is aangewezen op deze Participatiewet. Die stijging is duidelijk te merken bij (gehandicapte) jongeren onder de 27 jaar. Bovendien profiteren mensen in de bijstand minder snel van het herstel van de arbeidsmarkt. In Groningen lijkt het bijstandsvolume in te stabiliseren.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

Ons streven is om aanvragen voor uitkeringen voor 100% binnen 8 weken af te handelen. Als norm voor rechtmatigheid volgen we de landelijke norm van  maximaal 1% fout. Overschrijding van deze norm leidt tot financiële risico’s voor de gemeente.

Activiteiten

Uitkeringen rechtmatig en tijdig (binnen 8 weken) verstrekken

Vergoeden eigen bijdragen / tegemoetkomen kosten kinderopvang

Armoede- en minimabeleid

We willen dat niemand in Groningen armoede lijdt. Rondkomen met een inkomen op of net boven het minimum is lastig. Met ons armoede- en minimabeleid ondersteunen we mensen die in armoede leven. Dat doen we met aanvullende financiële ondersteuning (vangnet). Dit combineren we met begeleiding waarbij mensen weer regie krijgen over hun eigen situatie (vliegwiel). We werken intensief samen met maatschappelijke partners en bedrijven (verbinding).

Prestatie indicatoren

indicator

 2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal toegekende aanvragen bijzondere bijstand
  • 6.725
  • Stabiel
  • Stabiel
  • Waarvan in het kader van de witgoedregeling
  • 641
  • Stabiel
  • Stabiel
  • Aantal verstrekte individuele inkomenstoeslagen (voorheen LDT’s)
  • 4.361
  • -
  • Stabiel
  • Aantal gehonoreerde vergoedingen ouderbijdrage schoolfonds (schoojaar)
  • 2.229
  • Stabiel
  • Stabiel
  • Aantal deelnemers collectieve zorgverzekering
  • Stabiel
  • Stabiel
  • Stabiel
  • Aantal ondersteunings-contacten dat tot stand komt binnen de projecten/overige activiteiten van het armoedebeleid

*

  •  
  •  
  • 25.000

* Een volwaardig registratiesysteem is in de maak, voor nu bestaat dit cijfer alleen uit het aantal ondersteuningscontacten binnen de volgende projecten: Kindpakket, Inspiratiegroepen, ondersteuning aan zelfstandigen, Toentje en Stadjerspas. In de loop van 2016 verwachten wij pas een compleet beeld te kunnen geven. Dit zal terugkomen in de begroting voor 2017.

Analyse Hoe staan we ervoor?

Armoedebeleid
We concluderen dat we op een goede manier ondersteuning bieden aan Groningers met een minimuminkomen. Dat blijkt uit de positieve evaluatie door de doelgroep zelf. Wij werken vraaggericht en leveren door onze projectmatige aanpak maatwerk. Een belangrijk verbeterpunt is de communicatie over het armoedebeleid. Daarnaast willen we aansluiten bij wat werkt. We staan open voor nieuwe ideeën die werkenderwijs ontstaan en voor initiatieven uit de samenleving.

Minimabeleid
De inkomensondersteuning voor mensen met een laag inkomen moet goed toegankelijk zijn. Mensen met een laag inkomen kunnen alle beschikbare extra's goed gebruiken. Dat geldt ook voor de gemeentelijke aanvullende inkomensondersteuning. Hoe meer mensen daar gebruik van maken, hoe beter. In het eerste halfjaar van 2015 maakten 19.945 personen gebruik van één of meerdere vormen van gemeentelijke inkomensondersteuning. We verwachten dat het aantal mensen met een laag inkomen in 2016 nog niet sterk daalt. Dit betekent dat veel mensen recht blijven houden op de gemeentelijke inkomenssteun. We gaan er vanuit dat het aantal gebruikers in 2016 stabiel blijft. We verwachten dat het aantal gebruikers in 2017 daalt door groei van de werkgelegenheid.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

Wij ondersteunen mensen die in armoede leven zo goed mogelijk. Ons vangnet moet goed toegankelijk zijn en aansluiten bij de behoeften van mensen met een minimuminkomen om financiële rust te krijgen. Daarnaast moeten zij actief hun situatie kunnen verbeteren. Met dit doel voor ogen verbinden we zoveel mogelijk ondernemers en (maatschappelijke) organisaties aan ons. Dit moet zorgen voor meer bewustwording over de armoedeproblemen in onze stad en extra mogelijkheden creëren om armoede te bestrijden. De aanpak van armoede onder kinderen heeft onze speciale aandacht. Daartoe bundelen we het (armoede)beleid op de betrokken beleidsterreinen (Gezondheid, Onderwijs, Jeugd en Re-integratie).

Activiteiten

Bekendheid met ondersteuningsmogelijkheden en -regelingen  vergroten; toegang verbeteren

Mensen ondersteunen en stimuleren zichzelf en anderen te helpen

Faciliteren van initiatieven uit de samenleving

Handhaving

We willen niet dat uitkeringen terecht komen bij mensen die er geen recht op hebben. Hiervoor volgen wij zorgvuldige intake-procedures. Verder informeren we onze klanten actief en begrijpelijk over de regels, voorwaarden en sancties. En we controleren gericht.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

Beoogd
 2014

Behaald
2014

Beoogd
 2015

Beoogd
 2016

  • Aantal beëindigde uitkeringen

140

216

stijging

daling

  • Aantal opgelegde boetes

n.b.

605

stijging

daling

  • Percentage toegekende uitkeringen

63%

63%

<63%

<63%

Analyse Hoe staan we ervoor?

Preventie
Handhaving is een samenspel van voorkomen en optreden. Wij hebben een betere balans aangebracht tussen deze activiteiten door betere communicatie en controle aan de poort. Hierdoor voorkomen wij vaker dat klanten ten onrechte een uitkering krijgen. En hiermee voorkomen we vaker dat klanten hoge terugvorderingsbedragen en hogere boetes moeten betalen. Door onze communicatie zijn klanten vaker en beter op de hoogte van de regels. Daardoor overtreden ze minder vaak onnodig en onbewust de regels.

Repressie
Wij doen vaker kortdurende bestuursrechtelijke onderzoeken in plaats van langdurende strafrechtelijke onderzoeken. We hanteren de bestuursrechtelijke aanpak wanneer het kan en de strafrechtelijke aanpak wanneer het moet. Hierdoor kunnen we meer fraudeonderzoeken doen en fraude dus vaker en vroeger stoppen. Hiermee is de feitelijke pakkans en ook de door burgers veronderstelde pakkans gestegen. Doordat we fraude vaker en eerder constateren, dalen ook de terugvorderingsbedragen en de boetes. Dit is in het belang van zowel de burger als de gemeente.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We willen maximale naleving en nalevingsbereidheid van wetten en regels. In 2016 verwachten we minder uitkeringen te beëindigen wegens fraude en minder boetes op te leggen dan in 2015. We hebben in 2015 incidenteel meer handhavingscapaciteit ingehuurd voor een grootschalige screening op rechtmatigheid. Hierdoor is het aantal fraudegevallen in 2015 hoger dan in het jaar daarna. We verwachten dat het percentage toegekende uitkeringsaanvragen in 2016 lager is dan 63%.

Activiteiten

Streng controleren aan de poort

Voorlichten over regels en sancties

Bevorderen van fraudealertheid binnen de organisatie

Schuldhulpverlening

Problematische schulden ontnemen mensen elk perspectief. Via de Groningse Kredietbank (GKB) bieden we alomvattende schuldhulpverlening: we zoeken naar een oplossing voor de financiële problemen en tegelijk pakken we de oorzaken aan. Ook proberen we te voorkomen dat er (opnieuw) schulden ontstaan door preventie en nazorg. We werken intensief samen met maatschappelijke partners en relevante schuldeisers.

PRESTATIE INDICATOREN

indicator

Behaald
2013

Behaald
2014

Beoogd
2015

Beoogd
 2016

Verwacht
 2017

  • Aantal aanmeldingen schuldhulpverlening

2.597

2.291

2.500

2.100

2.100

  • Aantal inschrijvingen schuldregeling

512

469

425

400

400

  • Aantal klanten in budgetbeheer

2.632

2.420

2.600

2.400

2.400

  • Aantal klanten in beschermingsbewind

662

682

750

800

850

  • Aantal aanvragen sociale kredieten

1.280

1.064

1.250

1.050

1.050

Analyse Hoe staan we ervoor?

In 2014 waren er geen wachtlijsten en hebben we ons gehouden aan de wettelijke normtijden.
In het eerste halfjaar van 2015 lijkt het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening licht af te nemen. Het aantal trajecten voor budgetbeheer en schuldregeling stabiliseert. We verwachten echter dat de vraag naar beschermingsbewind blijft groeien.
De toename van het aantal klanten in beschermingsbewind ligt iets lager dan verwacht door de (lange) afhandelingstermijnen van de verzoeken bij de rechtbank. Het aantal aanvragen voor sociale kredieten daalt licht. De druk op de schuldhulpverlening blijft groot, omdat de dossiers steeds ingewikkelder worden.

Onze kwaliteit van dienstverlening blijft op peil door te voldoen aan de door de koepelorganisatie NVVK en de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening gestelde eisen.

Doelen Wat willen we bereiken in 2016?

We willen schuldhulpverlening bieden aan degenen die dat nodig hebben. We willen (problematische) schuldsituaties van burgers stabiliseren en zo veel mogelijk oplossen. Daarnaast richten we ons op preventie: voorkomen van (problematische) schulden bij burgers en het bevorderen van hun financiële zelfredzaamheid.
Onze kwaliteit van dienstverlening willen we borgen door te voldoen aan de door de koepelorganisatie NVVK en de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening gestelde eisen. We streven er naar het beschermingsbewind bij klanten die dat nodig hebben zoveel mogelijk als gemeente zelf uit te voeren.

Activiteiten

Uitvoeren schuldhulpverlening GKB

Preventie-activiteiten, samen met scholen, vrijwilligers en maatschappelijke instellingen

Met preventie-activiteiten aansluiten bij de wijkgerichte aanpak

Kijken naar creatieve en alternatieve mogelijkheden voor afbetaling van schulden

Communiceren via nieuwe ICT-programma's en een webportaal

Zo veel mogelijk combineren van re-integratie en schuldhulpverlening